Błędy przy wzmacnianiu mięśni brzucha
Grzbiet wygięty w łuk
Ćwiczenia na tłocznie brzuszną, w tym na mięśnie proste brzucha wykonuje się z grzbietem wygiętym w łuk.Wykonywanie ćwiczeń z grzbietem wklęsłym spowoduje poprzez napięcie mięśni prostych i skośnych brzucha wzmocnioną pracę m. zginaczy biodra – lędźwiowych większych, które w efekcie przyczynią się do zwiększenia lordozy lędźwiowej oraz przesunięcie do przodu krążków międzykręgowych, które nie są stabilizowane przez pionowe ciśnienie. Nadmierny nacisk na część stawów międzykręgowym może spowodować wystąpienie i zaostrzenie objawów bólowych kręgosłupa.
Amplituda ruchu
Nie zaleca się przy wykonywaniu brzuszków wstawanie do pozycji siedzącej, pionowej. Bardziej wartościowe jest nacelowanie na wykonywanie serii spięć. Duża ampliduda powoduje większe zaangażowanie mięśni zginaczy biodra w tym mięśnia biodrowo- lędźwiowego, który jest już tak napięty przy naszym siedzącym trybie życia. Nadmierne napięcie zginaczy biodra i rozciągnięcie brzucha może spowodować zmiany ustawienia kątowego w stawach np. nadmierne przodopochylenie miednicy, a od przekroju mięśnia i ustawienia kątowego w stawach zależy siła mięśniowa- jeśli zostaną wydłużone przyczepy mięsień staje się niewydolny. Taką sytuację możemy zaobserwować np. po ciąży, gdyż zmienione ustawienie biomechaniczne nie pozwala na pełną regenerację i zapewnienie optymalnych warunków do pracy mięśni brzucha i tym samym staje się niemożliwe odzyskanie płaskiego, jędrnego brzucha bez „oponki”. W takich sytuacjach dodatkowo można wspomóc się terapią manualną np. technikami Levitta lub Kaltenborna, która pozwoli na prawidłowe ustawienie kątowe pacjenta, na prawidłowej bazie zdecydowanie łatwiej osiągnąć zamierzone rezultaty.
Ręce
W celu uniknięcia nadmiernego napięcia okolic karku nie zaleca się splatania rąk za głową, lecz ułożenie ich za uszami i podparcie jej na opuszkach palców. Dodatkowo, warto zwrócić uwagę by łokcie były szeroko rozstawione – ma to zmniejszyć skłonność do ciągnięcia głowy rękami, jakby to miało ułatwić ruch, natomiast główny mięśnie brzucha nie pracuje!
Nieprawidłowa pozycja rąk Prawidłowa pozycja rąk
Głowa
Podczas ćwiczenia staramy się by głowa spoczywała swobodnie na rękach a broda była oddalona na cały czas ćwiczenia w tej samej odległości od mostka, miej więcej na odległość piłki tenisowej. Zbyt silne zginanie głowy do przodu wpływa na niewłaściwą pozycję kręgosłupa w odcinku szyjnym, co skutkuje napięciami, sztywnością i bólami karku i głowy. Podczas ćwiczeń nie należy też nadmiernie odchylać głowy do tyłu.
Zbyt szybkie opadanie na podłogę
W ćwiczeniu mięśni brzucha ważne znaczenie ma nie tylko pociąganie tułowia w górę (skurcz koncentryczny), trwanie w bezruchu (izometria) ale również powolne odpadanie przeciw sile grawitacji (skurcz ekscentryczny). Skurcz ekscentryczny znacznie lepiej wpływa na budowanie siły, masy mięśni, ponadto wpływa stabilizująco na jednostkę motoryczną.
Ćwiczenie mięśni głębokich
Mięsień poprzeczny brzucha jest najgłębiej położoną strukturą, pełni rolę jakby ochronnego gorsetu, ponieważ podczas jego skurczu dochodzi do zmniejszenia objętości obręczy miednicznej, co dodatkowo ją stabilizuje. W prawidłowych warunkach przed wykonaniem ruchu kończynami mięsień ten musi wykonać napięcie by zabezpieczyć poszczególne segmenty kręgosłupa przed przemieszczeniem. W przypadku pacjentów z bólami kręgosłupa zauważono zmniejszoną i opóźnioną reakcje mięśnia poprzecznego i zaangażowanie w pracę innych dodatkowych mięśni.
Wykonywanie ćwiczeń na mięsień poprzeczny jest szczególnie zalecane młodym mamom, ponieważ pozwala na przywrócenie napięcia brzucha, który w ciąży często ulega rozciągnięciu. By go wzmocnić zalecane są ćwiczenia w rożnych pozycjach wyjściowych, naukę początkowo warto zacząć od klęku podpartego, dzięki czemu rozluźnieniu ulegają inne mięśnie (kończyn dolnych) mogące mieć niekorzystny wpływ na ustawienie miednicy, która wraz z klatką piersiową powinna być ustawiona neutralnie. Wykonuje się „gwiaździste” równomierne wciągnięcie brzucha „pępek do kręgosłupa” o czasie i liczbie powtórzeń 10x 10 sekund. Inne ćwiczenie w leżeniu na plecach tzw zegar polega na wizualizacji kropli wody, którą przesuwamy po brzuchu (np. od pępka do spojenia łonowego, od kolców biodrowych lewych do prawych) za pomocą delikatnego ruchu samego dołu kręgosłupa. Natomiast deska (przodem, bokiem) jest jednym z lepszych ćwiczeń angażujących wiele aktonów mięśniowych w tym głębokich. Najważniejsze na co zwrócić uwagę podczas ćwiczenia to aby kręgosłup z głową był w jednej linii. Normą u kobiet jest wytrzymanie deski na czas 30-45 s, u mężczyzn 1-1,5 min.Dobrym ćwiczeniem stabilizującym mięśnie głębokie jest siad na dużej piłce- na skutek ciągłych wychyleń środka ciężkości wzmacniamy dynamicznie nasze mięśnie.
Powinno się zawsze pamiętać o mięśniach miednicy w tym Kegla. Mięśnie te mogą być osłabione m.in. przez siedzącą pracę, otyłość, wiek (starzeją się od 25 roku życia), braki aktywności fizycznej. Ich zmniejszona elastyczność może skutkować obniżeniem narządów wewnętrznych, wystającym brzuchem, osłabieniem m. odbytu, pęcherza moczowego, a w wyniku tych zmian mogą pojawić się bóle pleców w dolnym odcinku i problemy z nietrzymaniem moczu. Ćwiczenia dna miednicy są zalecane zarówno dla kobiet i mężczyzn, należy pamiętać że ich skurcz jest taki jakby chciało się zatrzymać strumień podczas moczu ale nie należy tego robić podczas samego aktu mikcji. Dodatkowo ćwiczenia właściwe Kegla nie powinny powodować napięcia innych partii mięśniowych np. pośladków. Początkowo podczas nauki można wykorzystać tzw. synergie czyli napięcie innych mięśni np. przywodzicieli ud w celu wywołania napięcia w właściwym miejscu. Przykładem tego jest wykonywanie półprzysiadu, gdzie powrót do pozycji wyjściowej powoduje napięcie struktur dnia miednicy.
Przykładowe synergie dna miednicy:
Pamiętajmy o oddychaniu
Oddychanie jest bardzo ważne, gdyż mięśnie brzucha wspomagają ten proces. Podczas napięcia zalecanie jest wykonywanie wydechu najlepiej ustami, a przy rozluźnianiu wdech nosem. Nie wolno w żadnym wypadku wstrzymywać powietrza- wzrost ciśnienia tłoczni brzusznej powoduje duże obciążenie na dno miednicy, w skrajnych wypadkach może to skutkować nietrzymaniem moczu.