Dieta bezglutenowa jest specyficznym sposobem odżywiania, który wyklucza produkty zawierające gluten. Ten artykuł przybliży, co warto wiedzieć, decydując się na taką dietę, a także pomoże zidentyfikować, jakie produkty można spożywać i jak przygotować smaczne, bezglutenowe posiłki.
Zobacz także: Jaka dieta przy zapaleniu żołądka?
Co to jest dieta bezglutenowa?
Dieta bezglutenowa to sposób odżywiania, który polega na eliminacji glutenu, czyli białka występującego w wielu zbożach, takich jak pszenica, jęczmień czy żyto. Gluten jest obecny w wielu podstawowych produktach spożywczych, w tym w większości pieczywa, makaronach, a nawet w niektórych sosach i przetworzonych produktach. Dieta bezglutenowa była pierwotnie opracowana dla osób cierpiących na celiakię, autoimmunologiczną chorobę, w której gluten uszkadza błonę śluzową jelita cienkiego. Z czasem jednak, dieta ta zyskała na popularności również wśród osób niecierpiących na celiakię, które zgłaszają poprawę samopoczucia po jej wprowadzeniu.
Dlaczego wybierać dietę bezglutenową?
Przede wszystkim głównym powodem dla którego ludzie decydują się na dietę bezglutenową jest celiakia. Diagnostyka celiakii wiąże się z wykryciem antyciał oraz wykonaniem biopsji jelita, po czym konieczna jest całkowita eliminacja glutenu z diety, aby unikać poważnych komplikacji zdrowotnych, jak niedożywienie czy osteoporoza. Innym powodem są choroby skórne jak dermatitis herpetiformis, również powiązane z nietolerancją glutenu. Ponadto, niektóre osoby mogą cierpieć na wrażliwość na gluten nieceliakalną, objawiającą się bólami brzucha, biegunką czy zmęczeniem po spożyciu produktów zawierających gluten, chociaż testy na celiakię wychodzą u nich negatywnie. Dieta bezglutenowa może też być wybierana ze względów osobistych, w przekonaniu że jest zdrowsza lub sprzyja redukcji wagi, chociaż taka teza nie jest naukowo potwierdzona.
Co można jeść podczas diety bezglutenowej?
Osoby przestrzegające diety bezglutenowej mogą cieszyć się szerokim wyborem produktów, które naturalnie nie zawierają glutenu. Do tych produktów zaliczają się:
- Ryż
- Kukurydza
- Ziemniaki
- Quinoa
- Gryka
- Amarantus
- Kasza jaglana
- Mąki bezglutenowe (np. kukurydziana, ryżowa, kokosowa)
Ważnym elementem diety bezglutenowej jest również spożywanie świeżych owoców, warzyw, mięs nieprzetworzonych, ryb, jaj, orzechów i nasion, a także wielu produktów mlecznych. Należy jednak zwracać uwagę na etykiety produktów przetworzonych, gdyż gluten bywa dodawany do wielu produktów takich jak sosy, przekąski, a nawet wędliny i inne mięsne produkty przetworzone.
Jak przygotować odpowiednie posiłki bezglutenowe?
Przygotowanie smakowitych i zdrowych posiłków bezglutenowych nie musi być trudne. Wiele tradycyjnych zapiekanki, zup, sałatek czy nawet pizzy można łatwo dostosować do wymogów diety bezglutenowej. Warto zacząć od podstawy, jaką jest posiadanie bezpiecznych, czyli niezawierających glutenu składników, takich jak wspomniane mąki bezglutenowe, które doskonale dobrze zastępują tradycyjne mąki pszenne. Co więcej, w sklepach dostępna jest coraz większa ilość gotowych produktów bezglutenowych, takich jak makarony, pieczywo, ciasta oraz słodycze. Przyrządzając jedzenie, należy też pamiętać o unikaniu krzyżowego zanieczyszczenia glutenem, czyli używaniu oddzielnych naczyń, sztućców oraz desek do krojenia, co jest szczególnie ważne w domach, gdzie nie wszyscy domownicy stosują dietę bezglutenową.
Aby zwiększyć wartości odżywcze posiłków, warto wzbogacić je o różnorodne źródła białek, tłuszczy i węglowodanów, a także witamin i minerałów, co jest kluczowe dla utrzymania zdrowia na odpowiednim poziomie. Dieta bezglutenowa może być pełnowartościowa i smakowita, pod warunkiem świadomego podejścia do wyboru produktów i zrozumienia potrzeb własnego organizmu.
Zobacz także: Dieta na cholesterol – co na niej jeść?
